Hayat temposu, yaşam tarzı değişikliği, değişen yeni dünya düzeni, stres ve çeşitli sağlık problemleri derken uykunuzu yeteri kadar alabiliyor musunuz? Peki kalitesiz ve yetersiz uyku vücudunuzda nelere sebep olur hiç düşündünüz mü?

Yetersiz uyumak vücuttaki çoğu metabolik faaliyeti etkilediği gibi, aynı zamanda da kilo vermeyi zorlaştıran etkenlerden biridir. Peki bunu nasıl yapıyor gelin bir bakalım.

Yapılan araştırmalar sonucu ideal uykuda kalma süresinin 8 saat olduğu belirlenmiştir.

Normal şartlar altında karanlık bir odada uyku halindeyken “uyku hormonu“ olarak adlandırılan melatonin hormonunun salınımı artmaya başlar. Fakat uykusuzluk veya yetersiz uyku durumunda, melatonin hormonu yetersiz kalacağından hormonal mekanizma yaşamsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek ve vücudu daha diri tutabilmek için kortizol hormonu salgılamaya başlar. Kortizol hormonu, pankreas beta hücrelerinden insülin salgılanmasını baskılar. Yükselen kortizol seviyelerine karşılık kandaki glikoz yani kan şekeri miktarı artar ve kandaki fazla şeker yağ olarak depolanır. Bu durum bireyde insülin direnci oluşumu riski yaratırken aynı zamanda da obezite riski yaratır.

İngiltere’de 11 genç erkek üzerinde yapılan bir araştırmada;

Bir grup erkek 4 saat yatakta kalırken, diğer grup 12 saat boyunca yatakta kalmıştır. 12 saat uyku halinde kalan grubun insülin direncinin diğer gruba göre daha düşük olduğu görülmüştür.

Endonezya’da yapılan bir diğer çalışmada ise; 124 obez ergen , 8 saat ve 8 saatten az uyuyanlar olarak iki gruba ayrılmış. Verilere bakıldığında 8 saatten daha fazla uyuyan ergenlerin insülin direnci, 8 saatten az uyuyan ergenlerin insülin direncinden daha düşük olduğu görülmüştür.

Columbia Üniversitesi’ndeki bir diğer çalışmaya bakacak olursak;

Uyku süresini gecelik 90 dk kısaltmanın açlık kan şekeri seviyelerini %12, menapoz öncesi kadınlarda ise %15 ten fazla arttırdığı görülmüştür.

Haber Resmi

KAYNAKÇA:

  1. Faris M. Zuraikat, Blandine Laferrère, Bin Cheng, Samantha E. Scaccia, Zuoqiao

Cui, Brooke Aggarwal, Sanja Jelic, Marie-Pierre St-Onge. Chronic Insufficient

Sleep in Women Impairs Insulin Sensitivity Independent of Adiposity Changes:

Results of a Randomized Trial. Diabetes Care, 2023; DOI: 10.2337/dc23-1156

  1. Zuraikat FM, Laferrère B, Cheng B, Scaccia SE, Cui Z, Aggarwal B, Jelic S, St-Onge

Chronic Insufficient Sleep in Women Impairs Insulin Sensitivity Independent

of Adiposity Changes: Results of a Randomized Trial. Diabetes Care. 2024 Jan

1;47(1):117-125. doi: 10.2337/dc23-1156.

  1. Widjaja NA, Kurube CF, Ardianah E. Sleep duration and insulin resistance in

obese adolescents with metabolic syndrome: is there a correlation? Acta

Biomed. 2023 Aug 3;94(4):e2023079. doi: 10.23750/abm.v94i4.14142. PMID:

37539611; PMCID: PMC10440761.

  1. Chen P, Baylin A, Lee J, Dunietz GL, Cantoral A, Tellez Rojo MM, Peterson KE,

Jansen EC. The Association Between Sleep Duration and Sleep Timing and Insulin

Resistance Among Adolescents in Mexico City. J Adolesc Health. 2021

Jul;69(1):57-63. doi: 10.1016/j.jadohealth.2020.10.012. Epub 2020 Nov 18. PMID:

33221190; PMCID: PMC8244572.

  1. Antza C, Kostopoulos G, Mostafa S, Nirantharakumar K, Tahrani A. The links

between sleep duration, obesity and type 2 diabetes mellitus. J Endocrinol. 2021

Dec 13;252(2):125-141. doi: 10.1530/JOE-21-0155. PMID: 34779405; PMCID:

PMC8679843.

  1. Spiegel K, Leproult R, Van Cauter E. Impact of sleep debt on metabolic and

endocrine function. Lancet. 1999 Oct 23;354(9188):1435-9. doi: 10.1016/S0140-

6736(99)01376-8. PMID: 10543671.